zgarnijpremie.pl » Poradniki » Konta firmowe - poradniki » Zasiłek chorobowy a prowadzenie działalności gospodarczej

Zasiłek chorobowy a prowadzenie działalności gospodarczej

31 paź 2023 Komentarze ok. 6 minut czytania Oceń!

Wojciech Wojtczak
Wojciech Wojtczak – redaktor portalu Zgarnijpremie.pl. Absolwent Dolnośląskiej Szkoły …
[email protected]

Właściciel firmy jednoosobowej na zwolnieniu lekarskim nie jest sytuacją często spotykaną, ale z prawnego punktu widzenia, jak najbardziej możliwą. Jeśli przedsiębiorca spełni wymagane warunki to będzie mógł skorzystać z prawa do zasiłku chorobowego w okresie orzeczonej niezdolności do pracy zarobkowej.

Spis treści

Kiedy przedsiębiorcy należne są świadczenia chorobowe?

Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje przedsiębiorcy od pierwszego dnia choroby, jeśli od dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i wnoszenia składki chorobowej minęło przynajmniej 90 dni. Jest tzw. „okres wyczekiwania”. Okres niezdolności do pracy zarobkowej w wyniku choroby nie ma tutaj znaczenia.

Prawo do zasiłku – niezbędne warunki

Rejestrując działalność gospodarczą w CEiDG każdy przedsiębiorca mus zarejestrować się także w ZUS w celu wnoszenia comiesięcznej i obowiązkowej składki ubezpieczeniowej. Inaczej niż w przypadku składki ubezpieczeniowej nikt nie zmusza przedsiębiorcy do opłacania składek chorobowych. Jest ona dobrowolna. Zatem podstawowym warunkiem uzyskania zasiłku chorobowego jest terminowe opłacanie składki chorobowej (do 10. dnia każdego miesiąca). W pierwszej kolejności przedsiębiorca musi się zdecydować na jej opłacanie, a następnie systematycznie wnosić opłaty tytułem składki.

Zasiłek chorobowy – kiedy dochodzi do utraty prawa do świadczenia chorobowego?

Do utraty prawa do zasiłku chorobowego dochodzi przede wszystkim w przypadku nie wnoszenia regularnych składek na ubezpieczenie społeczne. Warto o tym pamiętać, ponieważ utratę prawa do otrzymywania zasiłku chorobowego traci się automatycznie już od pierwszego miesiąca, w którym składa nie została opłacona w terminie lub została opłacona, ale w niepełnej wysokości. Skutkuje to ponadto wyrejestrowaniem z ubezpieczenia chorobowego.

Jeśli już do takiej sytuacji dojdzie to potrzebne będzie ponowne zgłoszenie do ubezpieczenia oraz odczekanie ponownie 90 dni zanim nabędzie się ponownie prawo do wypłaty zasiłku. Jeśli jednak przerwa nie przekroczy 30 dni wówczas okres wyczekiwania nie będzie obowiązywał.

Utrata prawa do zasiłku chorobowego może również nastąpić w wyniku stwierdzenia wykonywania pracy zarobkowej przez ubezpieczonego pomimo orzeczonej niezdolności do pracy. W takiej sytuacji poza przerwaniem wypłaty zasiłku chorobowego przedsiębiorca uzyskuje nakaz zwrotu nienależnie pobranego świadczenia wraz z odsetkami.

Choroba przedsiębiorcy, a ustanowienie pełnomocnika

Jeśli zachodzi obawa, że zwolnienie lekarskie będzie się przedłużało, a firma musi funkcjonować to przedsiębiorca może ustanowić swojego pełnomocnika, który przejmie na siebie wykonywanie obowiązków zawodowych. Jeśli firma nie ma ustalonego pełnomocnika to właściciel może to zrobić zdalnie korzystając z usługi „Zmień dane” firmy w CEIDG poprzez wypełnienie online wniosku o zmianę wpisu w CEIDG i podanie w nim dane pełnomocnika.

Ile wynosi składka chorobowa?

Wysokość składki chorobowej wylicza się od podstawy i wynosi 2,45% jej wymiaru. Wysokości wszystkich składek wchodzących w skład ubezpieczeń społecznych wynoszą:

na ubezpieczenie emerytalne – 19,52% podstawy
na ubezpieczenia rentowe – 8,00% podstawy
na ubezpieczenie chorobowe – 2,45% podstawy
na ubezpieczenie wypadkowe: w tym przypadku stopa procentowa jest zróżnicowana i zależy od liczby osób ubezpieczonych oraz branży, w której funkcjonuje firma.

Wysokość zasiłku chorobowego na jednoosobowej działalności gospodarczej

Wysokość zasiłku chorobowego dla osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą zależy od podstawy wymiaru składek. Aby wyliczyć podstawę wymiaru wysokości zasiłku chorobowego należy wyliczyć średnią podstawę wymiaru składek opłaconych w ostatnim roku. Tak wyliczoną podstawę należy następnie pomniejszyć o wskaźnik w wysokości 13,71%. Wysokość miesięcznej stawki zasiłku chorobowego wynosi 80% tak wyliczonej podstawy (100% w przypadku, gdy choroba przypada na okres ciąży).

Na co warto zwracać uwagę przebywając na zwolnieniu chorobowym?

Warto wiedzieć, że w czasie pobierania zasiłku chorobowego nie trzeba opłacać składek na ubezpieczenia społeczne. W okresie niezdolności do pracy zarobkowej osoba prowadząca działalność gospodarczą ma prawo pomniejszyć płacone składki ZUS proporcjonalnie do liczby dni, za które pobiera zasiłek chorobowy. Pomniejszenie składek dotyczy jednak tylko tych na ubezpieczenie społeczne. Składkę zdrowotną należy cały czas opłacać w całości, niezależnie od okresu przebywania na zwolnieniu lekarskim. Aby pomniejszyć wysokość składek należy złożyć korekty deklaracji rozliczeniowych za pomocą formularza ZUS DRA.

Czy można prowadzić działalność gospodarczą, w czasie zwolnienia lekarskiego?

Zasadą jest, że zarówno osoba pracująca na etacie, jak i prowadząca działalność gospodarczą w czasie otrzymywania zasiłku chorobowego nie może podejmować żadnej pracy zarobkowej. Oczywiście złamanie tej zasady może skutkować natychmiastową utratą prawa do zasiłku chorobowego. Istnieją 3 przypadki, w których prawo do zasiłku chorobowego może zostać cofnięte:

przedsiębiorca w okresie orzeczonej niezdolności wciąż wykonuje pracę zarobkową
przedsiębiorca wykorzystuje zwolnienie od pracy niezgodnie z jego celem
zaświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy zostało sfałszowane (w tym przypadku mogą pojawić się dodatkowe konsekwencje)

Nie w każdym przypadku jednak przedsiębiorca ma całkowity zakaz wykonywania jakichkolwiek prac związanych z działalnością swojej firmy. Ustawodawca teoretycznie godzi się na wykonywanie takich czynności, które nie mają bezpośredniego związku z pracą zarobkową, ale są istotne z punktu widzenia funkcjonowania firmy (np. podpisywanie faktur VAT, sprawozdań, czy akceptowanie listy płac). Jednak, aby uniknąć konieczności tłumaczenia się urzędowi z podejmowanych czynności lepiej ustanowić pełnomocnika w czasie korzystania z ubezpieczenia chorobowego.

Dokumenty do ZUS

Aby uzyskać zasiłek chorobowy z powodu niezdolności do pracy chory przedsiębiorca powinien dostarczyć do ZUS odpowiednie dokumenty. Są to: zwolnienie lekarskie (ZUS ZLA) oraz wypełniony formularz ZUS Z-3b. Termin, w którym owe dokumenty powinny zostać dostarczone wynosi 7 dni począwszy od daty wystawienia zwolnienia. Dokumenty dotyczące zwolnienia lekarskiego powinny zostać dostarczone w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania (w przypadku przesłania pocztą decyduje data stempla). Zasiłek chorobowy powinien zostać wypłacony w ciągu 30 dni.