zgarnijpremie.pl » Poradniki » Finanse codzienne - poradniki » Jak odliczyć składki na związki zawodowe?

Jak odliczyć składki na związki zawodowe?

20 marca 2025 (Aktualizacja 27.03.2025) Komentarze ok. 7 minut czytania Oceń!

Mateusz Królik
Z wykształcenia dziennikarz, z zawodu specjalista ds. marketingu internetowego – od …
[email protected]

Płacisz składki na związki zawodowe? Możesz je odliczyć w rocznym zeznaniu podatkowym, ale pod pewnymi warunkami. Ile można odliczyć, jakie dokumenty są potrzebne i kto może skorzystać z ulgi? Sprawdzimy, jak poprawnie rozliczyć składki członkowskie zapłacone na rzecz związków i uniknąć błędów. Dowiesz się, jakie zasady obowiązują podatników rozliczających się według skali podatkowej, ryczałtu czy podatku dochodowego od osób fizycznych.

Spis treści

Kto może odliczyć składki członkowskie na rzecz związków zawodowych?

Jeśli jesteś członkiem związku zawodowego – dobra wiadomość – możesz obniżyć swój podatek dochodowy od osób fizycznych. Ale uwaga! Nie wszyscy podatnicy mają do tego prawo. Odliczenie składek członkowskich na rzecz związków przysługuje osobom, które:

✅ należą do związku zawodowego i opłacają z tego tytułu składki,

✅ rozliczają się według skali podatkowej (PIT-36, PIT-37) lub są podatnikami ryczałtu (PIT-28).

Jeśli więc masz przychody ewidencjonowane i rozliczasz się ryczałtem, nadal możesz skorzystać z tej preferencji. Wystarczy, że uwzględnisz swoje składki członkowskie zapłacone w odpowiednim miejscu w deklaracji.

Kto nie skorzysta z ulgi? Niestety, składki na rzecz związku zawodowego nie podlegają odliczeniu u każdego. Nie skorzystasz z ulgi, jeśli rozliczasz się:

❌ według podatku liniowego (PIT-36L),

❌ w ramach karty podatkowej (PIT-16A).

Podobnie jak w przypadku innych ulg podatkowych, istnieje jasna granica – podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych mają więcej możliwości niż ci, którzy wybierają uproszczone formy rozliczeń.

Podstawa prawna – co mówi ustawa?

Prawo do odliczenia składek członkowskich na związki zawodowe zostało zapisane w art. 26 ust. 1 pkt 2c Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, od dochodu można odliczyć kwotę składki zapłaconej na rzecz związku, ale w wysokości nieprzekraczającej 840 zł rocznie.

Podobne zasady obowiązują w przypadku podatników ryczałtu, o czym mówi art. 11 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Oznacza to, że zarówno osoby na skali podatkowej, jak i te rozliczające przychody ewidencjonowane, mogą legalnie pomniejszyć swoją podstawę opodatkowania.

Ile można odliczyć? Limit ulgi na składki członkowskie

Czy można odliczyć wszystko, co wpłaciło się na rzecz związku zawodowego? Niestety, fiskus nie jest aż tak hojny. Istnieje górny limit, który określa, ile z Twoich składek członkowskich zapłaconych faktycznie obniży Twój podatek dochodowy od osób fizycznych.

Ile wynosi limit?

Obecnie kwota wpłaconych składek, którą można odliczyć, wynosi maksymalnie 840 zł rocznie. Jeśli więc w ciągu roku przelewasz większe sumy na konto związku zawodowego, to i tak tylko ta wysokości nieprzekraczająca limitu znajdzie się w Twoim rocznym zeznaniu podatkowym.

Przykład? Jeśli przez cały rok opłaciłeś składki na rzecz związku w wysokości 1000 zł, to w swoim rozliczeniu PIT uwzględnisz jedynie 840 zł. Reszta? No cóż – traktowana jest jak darowizna i nie podlega odliczeniu. Jak mówi prawo: wyjątek stanowią darowizny przekazane na inne cele niż składki członkowskie.

Co jeśli wpłaciłeś więcej?

Gdy Twoje składki należne przekraczają ustawowy limit, różnica niestety nie przechodzi na kolejny rok. Podatnicy rozliczający się według skali podatkowej lub przychodów ewidencjonowanych mogą odliczyć tylko tyle, ile przewiduje prawo. Reszta środków wpłaconych na rzecz związków zawodowych po prostu nie wpływa na kosztów uzyskania przychodów.

Jakie dokumenty są potrzebne do odliczenia?

Masz już pewność, że możesz odliczyć składki na związki zawodowe i wiesz, że ich kwota wpłaconych składek nie może przekroczyć 840 zł. Teraz czas na kolejną istotną kwestię – udowodnienia wysokości poniesionych kosztów. Bo choć fiskus daje ulgi, to nie przyjmuje ich na piękne oczy.

Aby Twoje składki członkowskie zapłacone mogły obniżyć podatek dochodowy od osób fizycznych, musisz mieć odpowiednią dokumentację. Potrzebny jest dowód wpłaty składek członkowskich, który pokaże czarno na białym, że pieniądze faktycznie trafiły na rzecz związku zawodowego.

Co musi zawierać taki dowód?

🟢 Twoje dane – skarbówka musi wiedzieć, że to właśnie Ty dokonałeś wpłaty.
🟢 Nazwę organizacji, na której rzecz związków zawodowych uiściłeś składki.
🟢 Tytuł składki – np. „składki członkowskie na rzecz związku zawodowego za rok 2024”.
🟢 Datę wpłaty – fiskus lubi konkrety, więc każda transakcja powinna być potwierdzona.
🟢 Kwotę składki – czyli ile dokładnie wpłaciłeś.

A jeśli składki potrąca pracodawca?

Nie wszyscy przelewają składki osobiście. Często bywa tak, że składki członkowskie są potrącane prosto z wynagrodzenia pracownika i to pracodawca przekazuje je dalej. Co wtedy? Sprawa jest jeszcze prostsza! Wystarczy, że sprawdzisz swój PIT-11 – tam powinna być wpisana kwota składek potrącanych na rzecz związku zawodowego potrącane przez pracodawcę.

Jeśli w Twoim rocznym zeznaniu podatkowym pojawi się odliczenie, ale skarbówka postanowi to sprawdzić, masz gotowy dowód. PIT-11 jest dokumentem urzędowym i fiskus go respektuje.

Ryczałtowcy i dokumentacja

Jeśli jesteś na przychodach ewidencjonowanych i rozliczasz się PIT-28, zasady są dokładnie takie same. Podatnicy rozliczający się ryczałtem też muszą mieć dowód wpłaty składek członkowskich, choć tu nie zobaczysz ich w PIT-11, bo składki nie są automatycznie potrącane.

Nie masz potwierdzenia? Niestety, fiskus nie uzna odliczenia. Składki zapłacone bez dokumentacji nie są brane pod uwagę przy rozliczeniu PIT. W razie kontroli możesz usłyszeć klasyczne: „proszę udowodnić”. I jeśli nie masz żadnej papierowej (lub elektronicznej) dokumentacji, pożegnasz się z ulgą.

Jak odliczyć składki na związki zawodowe w PIT?

Masz już komplet dokumentów – dowód wpłaty składek członkowskich, czy nawet PIT-11, jeśli składki były potrącane z Twojej pensji. Teraz pora na to, co najważniejsze: poprawne wpisanie kwoty w rocznym zeznaniu podatkowym. W zależności od tego, jak się rozliczasz, będziesz potrzebować odpowiedniego formularza:

📄 PIT-37 – dla osób na etacie i zleceniu, rozliczających się według skali podatkowej.

📄 PIT-36 – dla przedsiębiorców i osób uzyskujących dochody z działalności gospodarczej na zasadach ogólnych.

📄 PIT-28 – dla osób na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych.

Co ważne, w każdym z tych przypadków musisz dołączyć załącznik PIT/O, w którym wykazujesz swoje wpłaty z tytułu opłacania składek członkowskich na rzecz związków zawodowych. Znajdziesz w nim odpowiednie rubryki:

📌 Pole 33 – dla podatnika, który samodzielnie opłaca składki.

📌 Pole 34 – jeśli odliczenia dotyczy także współmałżonka.

Wpisujesz tam kwotę wpłaconych składek, ale pamiętaj – nie możesz przekroczyć wysokości 840 zł! A co jeśli składki potrącał pracodawca? Nie musisz ręcznie ich wpisywać – powinny być już ujęte w PIT-11 w polu dotyczącym potrąceń na rzecz związku zawodowego.

Najczęstsze błędy przy odliczaniu składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków

Błędy przy odliczaniu ulg z tytułu składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych mogą skutkować koniecznością korekty rocznej deklaracji podatkowej lub utratą prawa do ulgi. Najczęstsze pomyłki to brak dokumentów potwierdzających opłacenie składek, wpisanie kwoty przekraczającej limit 840 zł lub wybór niewłaściwego formularza PIT. Podatnicy często zapominają też o dołączeniu załącznika PIT/O, co skutkuje nieuwzględnieniem odliczenia przez urząd skarbowy.

Aby uniknąć problemów, należy gromadzić dowody dokonania wpłaty oraz upewnić się, że pracodawca prawidłowo wykazał potrącone kwoty w PIT-11. Osoby rozliczające się według skali podatkowej lub przychodów ewidencjonowanych, muszą pamiętać, że bez właściwego udokumentowania fiskus może zakwestionować ulgę. Poprawne ujęcie składek w deklaracji i prawidłowy opis przelewów to podstawa bezproblemowego odliczenia.