Czy Twoje pieniądze w banku są bezpieczne?

Czy pieniądze przechowywane w banku są na pewno bezpieczne? Wiele osób obawia się powierzać często oszczędności swojego życia bankom. W pamięci mamy wielkie kryzysy gospodarcze, których przyczynami zwykle bywają błędne decyzje podejmowane właśnie w sektorze bankowym.

Pieniądze w banku, czy w materacu?

Najlepszą metodą na zminimalizowanie ryzyka w przypadku pojawienia się kryzysu finansowego i niewypłacalności instytucji bankowych zawsze jest dywersyfikacja. Nieroztropnie byłoby zarówno przechowywanie wszystkich oszczędności w jednym banku, jak i całej gotówki w domu. Zarówno w jednym, jak i drugim przypadku nasze pieniądze mogą paść łupem złodzieja. Najlepiej byłoby część środków powierzyć bankowi i zdeponować na oprocentowanym rachunku, a część schować w domu w przysłowiowym materacu lub jeszcze lepiej w domowym sejfie.

Niestety nie ma rozwiązania, które w 100% eliminowałoby wszelkie zagrożenia dla pieniędzy. Przechowując oszczędności tradycyjnie w domu, narażamy je na:

• Utratę w wyniku włamania
• Zniszczenie w wyniku pożaru, powodzi lub innych wydarzeń o charakterze klęski żywiołowej
• Utratę wartości pieniądza, ponieważ gotówka zdeponowana w domowej skrytce nie jest objęta żadnym oprocentowaniem

Przetrzymywanie wszystkich środków w banku, a tym bardziej w jednym naraża je na:

• Problemy z wypłatą gotówki w razie chwilowych problemów banku z wypłacalnością (uruchomienie gwarancji bankowych może zająć bliżej nieokreślony czas)
• Utratę w przypadku przejęcia konta przez cyberprzestępcę
• Utrata wartości w wyniku inflacji na rachunkach z niskim lub zerowym oprocentowaniem

Gwarancje BFG do 100 000 EUR

BFG, czyli Bankowy Fundusz Gwarancyjny to instytucja finansowa utworzona w celu ochrony depozytów bankowych i zabezpieczenia interesów klientów banków w przypadku niewypłacalności banku. Jest to fundusz obowiązkowy dla wszystkich banków prowadzących działalność w Polsce. W innych krajach Unii Europejskiej funkcjonują instytucje będące odpowiednikami naszego BFG, dlatego inwestowanie i deponowanie środków w tych krajach wydaje się względnie bezpieczne.

Głównym celem BFG jest ochrona depozytów klientów banków, czyli pieniędzy zgromadzonych na rachunkach bankowych, w przypadku, gdy bank, w którym te środki są ulokowane, znajdzie się w trudnej sytuacji finansowej. Jeśli bank ogłasza niewypłacalność lub jest objęty procedurą upadłościową, BFG zobowiązany jest do wypłacenia nam odszkodowani w wysokości do określonej maksymalnej kwoty.

Wysokość odszkodowania wypłacanego przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny i innych instytucji będących jego odpowiednikami różni się w zależności od prawa danego kraju. W przypadku Unii Europejskiej, dyrektywa UE określa minimalną kwotę gwarantowaną na poziomie 100 000 euro na jednego depozytariusza w każdym banku. Niektóre kraje mogą ustalać wyższe limity gwarancji, ale nie niższe niż minimalne ustalone przez UE.

Bankowy Fundusz Gwarancyjny finansowany jest przez wpłaty banków, które są obligatoryjne i zależą od wysokości zgromadzonych depozytów w danym banku. Środki te gromadzone są na koncie funduszu i mogą być wykorzystane w przypadku potrzeby wypłaty odszkodowań depozytariuszom.

Jak „umiera” bank?

Upadek chociaż jednego banku to poważny kryzys zaufania dla całego sektora bankowego i to nie wyłącznie w jednym kraju. Jeśli przykładowo w 2022 roku doszło w Polsce do przejęcia Getin Mobile Banku to wielu klientów w Polsce zaczęło bacznie przyglądać się wszystkim instytucjom finansowym, którym powierzają swoje oszczędności. I choć w wyniku przejęcia „Getina” i zmiany nazwy na VeloBank żaden klient nie stracił swoich oszczędności, a wszystkie konta i usługi obecnych klientów obsługiwane są bez zmian to przez długi czas bank ten pomimo zmiany nazwy był (lub nawet wciąż jest) omijany szerokim łukiem przez wielu potencjalnych klientów.

Im większy bank tym jego upadek wyrządza większe straty gospodarkom. Przypominając ostatni wielki kryzys z 2008 roku to zaczął on się w Stanach Zjednoczonych od upadku banku Lehman Brothers. Tamto wydarzenie wywarło negatywny wpływ na sektor bankowy na całym świecie, ponieważ doszło do niego w największej gospodarce świata. Dlatego informacje z początku 2023 o kłopotach jednego z największych banków inwestycyjnych USA – Silicon Valley Bank (SVB) przypomniało tamte wspomnienia i ponownie rzuciły cień na światowy sektor finansowy.

Nieco później dotarła do nas informacja o kłopotach jednego z największych banków szwajcarskich Credit Suisse. Do tej pory wszystko, co szwajcarskie było synonimem gwarantowanej jakości jak: zegarki, scyzoryki, ser no i oczywiście szwajcarskie banki. Dlatego na tę wieść szybko zareagował tamtejszy rząd udzielając wsparcia Credit Swiss. Wszystko wskazuje na to, że kryzys zostanie zażegnany poprzez przejęcie Credit Swiss przez inny potężny szwajcarski bank – UBS, ale klienci wielu krajów UE zareagowali nerwowo i zaczęli baczniej przyglądać się bezpieczeństwu sowich środków.

Konsekwencje upadku banku

Banki jako instytucje zaufania publicznego są wyjątkowo podatne na nastroje swoich klientów. Wystarczy, że chociaż jeden bank będzie miał problemy to w konsekwencji będą one rzutowały na cały sektor bankowy w całym kraju, na kontynencie, a nawet na cały świecie. Intensywność takiego kryzysu uzależniona będzie od wielkości banku, który popadnie w problemy oraz od wielkości gospodarki, w której on funkcjonuje.

W przypadku upadku takiej instytucji wielu ludzi nerwowo i w panice zaczyna wycofywać swoje oszczędności ze swoich banków. Jak wiemy banki podobnie jak rząd nie posiadają „swoich pieniędzy” tylko w większości zarządzają i inwestują kapitałem swoich klientów. Jeśli w dużej mierze zostaną one wycofane to jednocześnie ograniczone lub wstrzymane będą inwestycje banków, jak chociażby udzielanie kredytów, a co za tym idzie dojdzie do wyhamowywania całej gospodarki. Dotknie to zarówno gospodarki danego kraju, jak i w dobie globalizacji wszystkich gospodarek świata. Wyhamowywanie gospodarki z kolei prowadzi do zwiększenia bezrobocia.

Kontrola systemu bankowego w Polsce

Najlepszą metodą walkę z kryzysem w sektorze bankowym to działania prewencyjne, aby do takiej sytuacji w ogóle nie dopuszczać lub zminimalizować ewentualne straty. Prewencja oznacza stałą kontrolę i ocenę ryzyka działań podejmowanych przez banki oraz inne instytucje finansowe. Rolę takiego strażnika w Polsce pełni Komisja Nadzoru Finansowego (KNF). Jest to niezależna instytucja publiczna odpowiedzialna za nadzór i regulację sektora finansowego w naszym kraju. Jej głównym celem jest zapewnienie stabilności i bezpieczeństwa systemu finansowego oraz ochrona interesów klientów i inwestorów.

KNF ma szerokie uprawnienia w zakresie nadzoru i regulacji różnych podsektorów finansowych, takich jak:

• bankowość,
• ubezpieczenia,
• fundusze inwestycyjne,
• rynki kapitałowe i inne instytucje finansowe.

Jej zadania obejmują monitorowanie działalności tych podmiotów, egzekwowanie przepisów prawa, nadzór nad stabilnością finansową, ochronę konsumentów oraz zapobieganie nadużyciom i nieprawidłowościom w sektorze finansowym.

Komisja Nadzoru Finansowego może również wydawać przepisy i wytyczne dotyczące działalności instytucji finansowych, monitorować ich bilanse i kondycję finansową, a także prowadzić audyty i kontrole w celu zapewnienia zgodności z przepisami. KNF ma także uprawnienia do udzielania zezwoleń na prowadzenie działalności finansowej (na przykład kiedy na rynek wkracza nowy bank), regulacji poziomu kapitału i ryzyka oraz podejmowania działań zaradczych w przypadku wykrycia nieprawidłowości.

Więcej niż jeden bank

Aby uniknąć utraty wszystkich środków w przypadku przejęcia naszego konta w banku warto założyć sobie dodatkowe konto lub nawet kilka w innych bankach. Prowadzenie niektórych kont może być odpłatne. Trzeba wówczas pamiętać o spełnieniu określonych regulaminem warunków aktywności, aby uniknąć niepotrzebnych opłat. Jeśli jednak spodziewamy się, że możemy zapomnieć o konieczności wykonania takiej aktywności lub po prostu nie chce nam się o tym pamiętać to możemy wybrać konto, którego prowadzenie jest bezwarunkowo darmowe. Obecnie na rynku dostępnych jest kilka takich ofert. Niektóre z nich oferują dodatkowo darmowe utrzymanie karty płatniczej do konta. Jeśli obejdziemy się bez tego fizycznego środka płatniczego, a transakcje będziemy wykonywać metodami mobilnymi lub BLIKIEM to możemy całkowicie zrezygnować z posiadania plastikowej karty (tym bardziej, jeśli dodatkowe konto ma pełnić głównie funkcję zapasowego depozytu).

Zdrowy rozsądek zawsze w cenie

Podsumowując, jak to w życiu zwykle bywa warto zawsze zachować zdrowy rozsądek i starać się unikać niepotrzebnego ryzyka. Najlepszym tego rozwiązaniem jest rozdzielenie posiadanych oszczędności na co najmniej dwa źródła, np. część zdeponować w banku, a część w postaci gotówki w bezpiecznej skrytce, aby w nagłej potrzebie zawsze mieć pod ręką. Wachlarz możliwości jest bardzo szeroki i uzależniony od ilości posiadanej gotówki, wiedzy oraz chęci wysilenia się. Część środków możemy również zainwestować w walutę, złoto, czy papiery wartościowe.

Nie przegap

25 kwietnia 2024 • Konta osobiste

Do 490 zł premii z Kontem Otwartym na Ciebie Banku BNP Paribas

Zostało 155 dni

23 kwietnia 2024 • Konta osobiste

CitiKonto w promocji z premią 270 zł i walizką podróżną

Zostało 20 dni

Przeczytaj też: Jak przez ludzki błąd mBank zrobił ze mnie terrorystkę?

Przeczytaj też: Jakie są rodzaje kont bankowych?