zgarnijpremie.pl » Poradniki » Finanse codzienne - poradniki » Kradzież pieniędzy z konta bankowego – czy bank odda utracone pieniądze?

Kradzież pieniędzy z konta bankowego – czy bank odda utracone pieniądze?

21 lip 2023 Komentarze ok. 9 minut czytania Oceń!

Wojciech Wojtczak
Wojciech Wojtczak – redaktor portalu Zgarnijpremie.pl. Absolwent Dolnośląskiej Szkoły …
[email protected]

Kradzież pieniędzy z konta bankowego nie jest przyjemną sytuacją. Na szczęście zgodnie z literą prawa w tej trudnej sytuacji nie zostajemy pozbawieni pomocy. Jaki zakres odpowiedzialności obejmuje nasz bank i czy zobowiązany jest do oddania utraconych pieniędzy?

Spis treści

W jaki sposób można stracić pieniądze z konta?

Sposobów na utracenie środków z rachunku bankowego, jest co najmniej kilka. Od najmniej wyrafinowanej kradzieży fizycznej karty płatniczej, po wyłudzenie danych do logowania do bakowości online podszywając się pod potencjalnego kontrahenta na jednej z popularnych platform sprzedażowych.

Kradzież danych z karty płatniczej

Poza fizyczną kradzieżą karty debetowej potencjalny złodziej może dostać się do naszych pieniędzy posiadając wrażliwe dane naszej karty. Choć współczesne bankomaty i wpłatomaty posiadają zaawansowane zabezpieczenia to oszuści wciąż potrafią pozyskiwać dane karty, a nawet numery PIN do nich podczas korzystania z nich. Przed skorzystaniem z bankomatu sprawdźmy, czy jego wygląd nie budzi naszych podejrzeń, a podczas wykonywania samej operacji bądźmy czujni i obserwujmy również otoczenie.

Kradzież danych karty na OLX

W ostatnich latach bardzo popularną metodą oszustów na wyłudzenie danych karty płatniczej i kradzieży środków z konta jest podszywanie się pod kupującego na platformie sprzedażowej OLX. (osobiście prawie padłem ofiarą takiego podstępu)

Przebieg próby wyłudzenia danych:

Po wystawieniu produktu na portalu OLX odzywa się do nas osoba (często poprzez komunikator Whatsapp), która deklaruje, że jest zainteresowana zakupem wystawionego przez nas produktu;
Rzekomy kupiec twierdzi, że chce zapłacić za towar poprzez usługę płatności OLX i żeby otrzymać środki na kartę płatniczą powinniśmy skorzystać z przesłanego przez niego linka;
Oszust wysyła do ciebie link, który prowadzi do podrobionej strony, która udaje usługę płatności OLX. Na tej stronie znajduje się formularz, w którym musimy podać dane z karty płatniczej – numer i datę ważności karty oraz kod CVV/CVC (czyli wszystkie dane wystarczające do korzystania z karty i środków na naszym koncie).
Następnie otrzymujemy wiadomość SMS z banku z kodem do autoryzacji. W rzeczywistości potwierdzamy dodanie karty do usługi Google Pay lub Apple Pay, a złodzieje natychmiast rozpoczynają wypłacanie środków z naszego konta za pomocą transakcji kartą.

Kradzież danych na Facebooku

Kradzieże pieniędzy, czy wrażliwych danych osobowych za pomocą popularnego serwisu społecznościowego Facebook ma mniej wyrafinowany charakter. Najczęściej odbywa się to za pomocą fałszywych profili, które powstały przy wykorzystaniu skradzionych danych osobowych innych ludzi. W ten sposób rozsyłane są linki prowadzące do złośliwych oprogramować, które atakują nasze urządzenia.

Inną popularną metodą jest podszywanie się pod naszych znajomych i wysyłanie do nas prośby o wykonanie jakiś drobnych przelewów. Tak naprawdę ponownie zostajemy przekierowani do fałszywych stron, które sczytują nasze dane kart płatniczych lub danych do logowania do konta bankowego i co w konsekwencji prowadzi do utraty pieniędzy z konta.

Odpowiedzialność banków w przypadku kradzieży środków z konta

W Polsce, jak i w większości krajów, banki mają obowiązek zapewnić pewien poziom bezpieczeństwa dla swoich klientów, zwłaszcza w sytuacji utraty środków wynikającej z kradzieży z konta. W przypadku potencjalnej kradzieży pieniędzy z rachunku bankowego zarówno przed jej zdarzeniem jak i po fakcie bank zobowiązany jest do:

Prewencyjnej ochrony przed kradzieżą: w większości przypadków banki oferują różne mechanizmy ochrony przed kradzieżą, takie jak dwuskładnikowa autoryzacja, powiadomienia SMS o transakcjach, blokada kart w przypadku podejrzanych aktywności itp. Warto zadbać o aktywowanie tych dodatkowych opcji, aby zwiększyć poziom bezpieczeństwa konta.
Opracowania procedury wyjaśniającej: po stwierdzeniu lub zgłoszeniu utracenia środków z konta banki przeprowadzają dochodzenie w celu wyjaśnienia okoliczności kradzieży i ustalenia, czy jesteśmy odpowiedzialni za straty, czy padliśmy ofiarą przestępstwa. W zależności od sytuacji dochodzenie może potrwać trochę czasu, ale bank powinien informować nas na bieżąco o postępie śledztwa.
Odpowiedzialność banku: jeśli wszystkie fakty będą przemawiały na naszą korzyść i bank dojdzie do wniosku, że pomimo zachowania przez nas należytej ostrożności zostaliśmy okradzeni to bank powinien nam zrefundować stratę. Instytucje bankowe w Polsce są zobowiązane do zwrotu pieniędzy klientom w przypadku, gdy środki zostały utracone w wyniku nieuprawnionych transakcji, o ile klient nie ponosi winy. W takich przypadkach bank ma obowiązek zwrócić pieniądze na konto klienta w ciągu określonego czasu. Ten czas jest zwykle ujęty w stosownym regulaminie banku.
Ubezpieczenia dodatkowe: niektóre banki oferują dodatkowe ubezpieczenia, które mogą pokryć straty w wyniku kradzieży z konta. Warto sprawdzić, czy taki produkt jest dostępny w naszym banku i czy jest odpowiedni dla naszych potrzeb. Skorzystanie z dodatkowego ubezpieczenia jest oczywiście opcjonalne i nie zależy od niego decyzja banku o zwrocie utraconych środków.

Najważniejsze jest, aby jak najszybciej zgłosić kradzież pieniędzy z konta bankowi oraz zachować wszelkie dowody związane z tym zdarzeniem, takie jak potwierdzenia transakcji, wiadomości SMS, maile itp. Dzięki temu proces dochodzenia i ewentualny zwrot środków będzie łatwiejszy i bardziej skuteczny. Jeśli bank odmawia zwrotu pieniędzy, warto skonsultować się z prawnikiem lub skorzystać z pomocy rzecznika finansowego, aby wyjaśnić sytuację i bronić swoich praw jako klienta banku.

Nasza odpowiedzialność w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa naszego konta bankowego

Aby bezpieczeństwo naszego konta bankowego oraz środków na nim zgromadzonych była optymalna nie wystarczy, że tylko jedna ze stron dokładała wszelkich starań w tym zakresie. Nam jako właścicielom kont bankowych oraz oszczędności, na których zdobycie prawdopodobnie poświęciliśmy sporo wysiłku i pracy powinno szczególnie zależeć na zachowaniu czujności. To co możemy zrobić ze swojej strony to przede wszystkim:

Dbanie o utrzymywanie aktualnych systemów bezpieczeństwa: w związku ze stałym udoskonalaniem mechanizmów ochrony oraz wprowadzaniem nowych powinniśmy zadbać, aby przeglądarka internetowa, z której korzystamy logując się do konta bankowego była zawsze zaktualizowana do najnowszej wersji. To samo dotyczy aplikacji mobilnych banku na telefonie oraz oprogramowania samego telefonu. Choć niekiedy liczne aktualizacje wydają się czasami irytujące to nie powinniśmy ich lekceważyć, ponieważ prawie zawsze zawierają one aktualizacje systemów bezpieczeństwa.
Zachowanie podstawowych zasad ostrożności: mówi się, że żadne, nawet najbardziej wyrafinowane zabezpieczenia nie zastąpią zdrowego rozsądku. I jest w tym wiele racji. Jeśli zachowujemy ostrożność podczas np. podczas korzystania z karty płatniczej w bankomacie, czy przy płatnościach w sklepie oraz podczas korzystania z internetu to szanse na to, że padniemy ofiarą kradzieży diametralnie spadną. W związku z tym, że do większości ataków na nasze konto dochodzi w sieci to powinniśmy unikać podejrzanych stron, wiadomości email oraz korzystać tylko z zaufanych urządzeń oraz sieci. Na pewno nie powinniśmy logować się do aplikacji mobilnych banku, czy stron internetowych banku na urządzeniach podłączonych do publicznych i ogólnodostępnych sieci WIFI Jeśli chcemy lub musimy to robić to powinniśmy zastosować dodatkowe zabezpieczenia, np. w postaci systemów VPN.
Zgłoszenie kradzieży: jeśli pomimo zachowania podstawowych środków bezpieczeństwa nieszczęśliwie padliśmy ofiarą przestępstwa i nasze środki zostały skradzione (w całości lub częściowo) z konta to pierwszym krokiem po zauważeniu nieuprawnionych transakcji na koncie jest natychmiastowe zgłoszenie tego faktu bankowi. Bank ma obowiązek podjąć działania w odpowiedzi na zgłoszenie kradzieży.
Współpraca z bankiem: każdy bank w swoim regulaminie powinien posiadać opisaną procedurę postępowania w przypadku zgłoszenia/stwierdzenia kradzieży z konta. Jednym z głównych elementów takiej procedury jest zbadanie okoliczności zdarzenia oraz odpowiedzenie na pytanie, czy swoim zachowanie sami nie naraziliśmy się na kradzież pieniędzy z konta. Tak jak w przypadku każdego innego postępowania wyjaśniającego powinniśmy współpracować z instytucją bankową i dostarczyć stosowne wyjaśnienia i dowody, jeśli takowe posiadamy.

Kiedy Bank może odmówić zwrotu skradzionych z konta pieniędzy?

Choć zarówno przepisy unijne, jak i krajowe w teorii stoją po stronie klienta banku to istnieją 2 zasadnicze przypadki, kiedy instytucja bankowa może odmówić jakiejkolwiek rekompensaty:

Uzasadnione podejrzenie oszustwa – bank podejrzewa i ma dowody, że nasze zgłoszenie dotyczące kradzieży środków z konta jest nieprawdziwe i miało na celu wyłudzenie odszkodowania;

Rażąca niedbałość – bank posiada dowody na to, że do kradzieży środków doszło w wyniku naszego bezpośredniego niezachowania podstawowych zasad bezpieczeństwa (np. zapisany numer PIN na karcie płatniczej).

Co powinniśmy zrobić w przypadku kradzieży pieniędzy z konta?

W pierwszej kolejności po stwierdzeniu nieautoryzowanej transakcji powinniśmy zgłosić o tym fakcie nasz bank;
Warto jednocześnie poinformować o możliwości popełnienia przestępstwa najbliższą jednostkę policji. Policyjna notatka służbowa może być ważnym dowodem pomagającym uzyskanie rekompensaty od banku;
Jako osoba pokrzywdzona powinniśmy otrzymać zwrot skradzionych pieniędzy nie później niż do końca dnia roboczego od stwierdzenia wystąpienia nieautoryzowanej transakcji płatniczej lub od zgłoszenia tego faktu bankowi;
W przypadku braku ustosunkowania się instytucji bankowej do incydentu lub odmowy wypłaty skradzionej kwoty należy złożyć reklamację usługi płatniczej. Zgodnie z prawem odpowiedź na takie pismo powinniśmy otrzymać w ciągu 15 dni roboczych;
Jeśli mimo tego nie uda nam się wyegzekwować zwrotu od banku to pozostaje zgłoszenie do odpowiednich instytucji kontrolnych jak Rzecznik Finansowy, Rzecznik Konsumentów, czy KNF.